Jestem w ciąży
Pozycje wertykalne podczas porodu
Materiał edukacyjny z treścią video
Rodzenie w pozycji wertykalnej niesie ze sobą wiele korzyści dla mamy i dziecka. Ruch w I fazie, czyli od momentu pojawienia się regularnych skurczów do pełnego rozwarcia szyjki macicy – jest wręcz wskazany. Jak można ułatwić maluszkowi wejście w kanał rodny i zmniejszyć nieco ból porodowy? Podpowiadamy!
Czego dowiesz się z artykułu?
- Czym są pozycje wertykalne?
- Jak wygląda poród w pozycji wertykalnej?
- Jakie zalety dają mamie i dziecku pozycje wertykalne?
Czy wiesz, że podczas porodu wcale nie musisz leżeć na łóżku porodowym? Jeśli nie masz żadnych przeciwwskazań medycznych, postaw na ruch. Badania pokazują, że zmniejsza on dolegliwości bólowe, pomaga wstawić się dziecku w kanał rodny i przyspiesza poszczególne fazy porodu1,2. Przeczytaj również, jakie akcesoria ze szpitalnej sali warto wykorzystać do przyjmowania wertykalnych pozycji porodowych.
Pozycje wertykalne – na czym polegają?
Ważnym elementem porodu aktywnego są pozycje wertykalne, czyli takie, w których grawitacja jest Twoim sprzymierzeńcem. Mówiąc wprost – Twojemu dziecku łatwiej jest przyjść na świat, jeśli ma „z górki”. W pozycjach wertykalnych podążasz bowiem za fizjologią porodu. Chociaż ich nazwa wydaje się skomplikowana, przyjmowanie określonych póz jest naprawdę łatwe i intuicyjne.
Z wertykalnych pozycji porodowych kobiety najczęściej wybierają stanie w rozkroku z oparciem o partnera. Niektóre rodzące do przytrzymania się wykorzystują też drabinkę. Przyszłe mamy robią również głęboki przysiad na mocno przytwierdzonych do podłożastopach (tzw. pozycja kuczna). W tym przypadku można chwycić się drabinek, łóżka lub osoby towarzyszącej. Kolejne propozycje to klęk podparty z ułożeniem tułowia na dużej piłce lub łóżku albo siad na krześle porodowym. To specjalny mebel, w który wyposażone są niektóre oddziały ginekologiczno-położnicze.
Lista pozycji wertykalnych jest znacznie dłuższa. Z pewnością warto zapoznać się z nimi jeszcze w czasie ciąży i wybrać 2-3, które są dla Ciebie najbardziej naturalne i najwygodniejsze. Przygotowując ciało do porodu, ćwicz świadome oddychanie i rozluźnianie mięśni dna miednicy właśnie w tych kilku wybranych pozach. Gdy już zaczniesz rodzić, będziesz wiedzieć, jak postępować, kiedy nadejdą silne skurcze. Skorzystaj także z naszej ulotki przygotowanej we współpracy z Joanną Piórek-Wojciechowską, aby ugruntować swoją wiedzę i ze spokojem oczekiwać na pojawienie się maluszka na świecie.
Pamiętaj, że zgodnie ze standardami opieki okołoporodowej możliwość porodu w pozycjach wertykalnych powinna być zapewniona każdej kobiecie rodzącej. Jeśli nie ma przeciwwskazań, przyszła mama może wybrać każdą pozycję, która jest dla niej wygodna. Warto jednak wiedzieć, że zawsze najważniejsze jest bezpieczeństwo rodzącej i dziecka, dlatego w niektórych sytuacjach poród aktywny nie będzie możliwy. Taką decyzję ostatecznie podejmie lekarz ginekolog lub położna.
Przeczytaj też: Ćwiczenia oddechowe w ciąży – jak się przygotować do porodu
Jak może wyglądać poród w pozycji wertykalnej?
W I fazie porodu warto być aktywną. Możesz spacerować po sali, przyjmować pozycję kolankowo-łokciową, wykonywać krążenia biodrami w staniu albo ruszać miednicą tak, jak podczas spokojnego tańca.
Warto także wykorzystać akcesoria znajdujące się na sali porodowej. Spróbuj np. okrężnych ruchów miednicą na dużej piłce gimnastycznej, obejmowania worka sako albo masażu chustą rebozo. Koniecznie do ruchu dołącz ćwiczenia oddechowe. Kiedy nadejdzie skurcz, wykonuj delikatnie wydłużony wydech.
Przeczytaj też: Jak przygotować się na przyjęcie dziecka w domu?
Pozycja wertykalna do porodu – zalety
Już od dawna wiadomo, że poród w pozycji innej niż leżąca jest dla kobiety bardziej naturalny. Jakie może mieć on zalety dla przyszłej mamy i maluszka? Przede wszystkim poród przebiega sprawniej i szybciej, ponieważ główka dziecka silnej naciska na szyjkę macicy, co powoduje jej rozwieranie. Działanie grawitacji sprawia, że noworodek zdecydowanie łatwiej wchodzi w kanał rodny i się do niego dopasowuje, a kobieta mniej się męczy3,4.
Oprócz tego badania pokazują, że podczas porodu aktywnego, ryzyko uszkodzenia tkanek krocza jest mniejsze, co oznacza, że mama może później nieco szybciej dojść do siebie. Warto też wspomnieć o tym, że skurcze macicy są dla kobiety mniej bolesne w pozycjach wertykalnych. Właśnie dlatego są one zaliczane do niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu porodowego. Dzięki nim przyszła mama może łatwiej oddychać, a dziecko jest lepiej dotlenione1,2.
Naturalne metody łagodzenia bólu porodowego, do których można zaliczyć przyjmowanie pozycji wertykalnych, są bezpieczne zarówno dla Ciebie, jak i dla Twojego dziecka. W tej kwestii słuchaj własnego ciała, przyjmuj wygodne dla siebie pozy, które uśmierzają nieco ból. Zaufaj również położnej, która podpowie Ci, jak w danym momencie się ruszać, aby skrócić czas porodu i ochronić krocze. Powodzenia!
Pamiętaj, żeby po porodzie zadbać o siebie w wyjątkowy sposób. Jak? Dowiesz się z naszej ulotki „Urodziłam… i co dalej?„.
Przeczytaj też: Dlaczego warto wykonywać ćwiczenia w ciąży
Od teorii wolisz praktykę? Obejrzyj nasz instruktażowy filmik, w którym nasza ekspertka pokaże Ci różne pozycje wertykalne, które warto zastosować podczas porodu.
Artykuł o charakterze wyłącznie informacyjno-edukacyjnym, nie stanowi porady medycznej.
Konsultacja merytoryczna:
Joanna Piórek-Wojciechowska
Fizjoterapeutka uroginekologiczna
@kobieca_fizjoterapia
- JK Gupta i C. Nikodem, „Maternal posture in labour”, European Journal of Obstetrics Gynecology and Reproductive Biology , tom. 92, nie. 2, s. 273–277, 2000.
- A. Lawrence, L. Lewis, G. J. Hofmeyr, T. Dowswell, and C. Styles, “Maternal positions and mobility during first stage labour,” Cochrane Database of Systematic Reviews, vol. 15, no. 2, 2009.
- Salvatore G. et al., Women’s Choice of Positions during Labour: Return to the Past or a Modern Way to Give Birth? A Cohort Study in Italy, BioMed Research International Volume 2014, Article ID 638093, 7 pages
- E. Zwelling, “Overcoming the challenges: maternal movement and positioning to facilitate labor progress,” MCN The American Journal of Maternal/Child Nursing, vol. 35, no. 2, pp. 72–78, 2010.